Sanal
para günümüz dünyasında eksiklikleri olmasına rağmen kendine yer edinebilmiş
kısmen de olsa gelecek vaat eden ekonomik bir gelişmedir. 2009 yılında piyasaya
sürülen sanal paranın ilki Bitcoin olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir merkeze
bağlı olmaksızın basımı gerçekleştirilen sanal paranın herhangi bir devlet
kontrolünde olmayışı avantaj ve dezavantajları da içinde barındırmasına neden
olmaktadır. Ancak incelendiği vakit, şuanlık kontrol dışı bir yapıya haiz
olmasından kaynaklı avantajların avantajlı bir durum olmadığı da görülecektir.
Sanal
paranın arz talep dengesinin oluşumuyla dolar cinsinden fiyatlanması halen
işlevselliğinin sınırlı olduğunun bir göstergesidir. Dünya nüfusunun milyarla
ölçülüp 21 milyon Bitcoin'e 2140'larda ulaşılacağının öngörülmesi de
işlevselliğinin dünya geneline yayımının güç olacağını bizlere göstermektedir.
Ayrıca bu durum dengesiz bir değerlenmenin, spekülatif değerlenmenin, önünü
açmakta ve sanal paraya ulaşımın da önünü tıkamaktadır.
Bunun
yanında çeşitli ülkeler ise mesafeli bir duruş sergilemişlerdir. Kayıt altına
alınamayan sanal paranın çeşitli cezai muayede gerektiren işlemelerin
finansmanında kullanılması risk oluşturduğu diğer bir faktördür.
İşlevselliğine
tekrar değinecek olursak; dünyada her insanın sanal para kullanma ihtimalinin
önündeki diğer engellerin ise sanal paranın işlevselliğinde
oluşabilecek(günümüz paralarının değil) faiz ve enflasyon oranları olduğunu
düşünmekteyim. Bu oranların sıfırlanması yani hiç olmaması sanal paranın
dünyadaki bütün insanlara yayılmasına vesile olabilir. Böyle bir durum arzu
ettiğimiz "Adil Düzen" in kapılarını dünyaya aralayabilir. Neden
olmasın? Ayrıca halen tam olarak küreselleşmemiş dünya da sanal paranın
işlevselliğinin önündeki engellerden biridir. Türkiye sanal paralar üzerinden bir düzenleme
gerçekleştirirse, bu öngörüler üzerinden hareket etmelidir.
Kısaca
sanal paranın şuanki durumunun sıkıntılı bir durum arz ettiğinin farkındayım.
Bu sıkıntıyı giderecek tedbirler, cezai müeyyide gerektirecek işlemler
gerçekleştirilebilsin diye temel olarak alınmalıdır. Temel olarak bu yapı
oluşturulduktan sonra geleceğin öngörüleri göz önünde bulundurularak, faydalı
olabilecek sanal paraya haiz yapı üzerinden düzenlemenin yapılmasının sadece
Türkiye'ye değil bütün dünyaya faydalı olacağı kanaatindeyim. Bu faydanın
temelinde ise yukarıda bahsedildiği üzere faiz, enflasyon ve küreselleşme
ilgili düzenlemeler yer almaktadır.
Faiz, enflasyon ve
küreselleşmeye dair düzenlemelerin nasıl gerçekleştirilebilirin cevabını bir
başkada yazıda vermeyi planlamaktayım.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder